Tlenoterapia hiperbaryczna

Zasady działania tlenoterapii hiperbarycznej

Medycyna hiperbaryczna, znana również jako tlenoterapia hiperbaryczna (ang. HBOT), polega na wykorzystaniu do celów medycznych  powietrza o ciśnieniu wyższym niż ciśnienie atmosferyczne i o zawartości tlenu większej niż ta, jaka występuje w warunkach naturalnych (ok. 21%) mogącej osiągnąć w warunkach domowych nawet 96% tlenu we wdychanym przez pacjenta powietrzu.

Kiedy oddychamy powietrzem o normalnym ciśnieniu atmosferycznym, tlen jest transportowany przez hemoglobinę do wnętrza krwinek czerwonych. Podczas zabiegu tlenoterapii hiperbarycznej, pacjent oddycha powietrzem o zwiększonej zawartości tlenu, co powoduje znacznie podwyższone nasycenie hemoglobiny tlenem. Zwiększa to z kolei ilość wolnego tlenu w płynach ustrojowych co pozwala na lepsze ukrwienie tkanek.

Pod ciśnieniem tlen rozpuszcza się w osoczu krwi, w płynie mózgowo-rdzeniowym w mózgu i rdzeniu kręgowym, w limfie i w innych płynach ustrojowych. Dlatego jest on łatwo dostarczany do wszystkich tkanek, nawet tych o słabym ukrwieniu. W wyniku tego nawet te obszary, które dotychczas były pozbawione tlenu korzystają z jego ogromnych możliwosci leczniczych.

Dodatkowy tlen prowokuje kaskadę reakcji, która pomaga zredukować stany zapalne, wspomaga proces gojenia, pozwala zmniejszyć obrzęk i poprawia ukrwienie poprzez angiogenezę (proces polegający na tworzeniu się nowych naczyń krwionośnych w obszarach wcześniej niedotlenionych).

Przeciwwskazania do tlenoterapii hiperbarycznej

Jedynym bezwzględnym przeciwwskazaniem do tlenoterapii hiperbarycznej jest nieleczona odma opłucnej.

Nie powinny byą poddawane terapii osoby, które przyjmują lub niedawno przyjmowały następujące leki :

Poniżej znajdują się przeciwwskazania względne, na które należy zwrócią szczególną uwagę lekarza prowadzącego terapię, przed rozpoczęciem leczenia :

Możliwe powikłania i efekty niepożądane terapii

Powikłania po tlenoterapii hiperbarycznej

Istniejące ryzyko związane z tlenoterapią hiperbaryczną jest podobne do ryzyka związanego z nurkowaniem. Zmiany ciśnienia mogą spowodowaą wtłoczenie pęcherzy powietrza lub uraz ciśnieniowy w tkankach ciała, takich jak płuca, po wewnętrznej stronie bębenka, wewnątrz zatok przynosowych, lub pod spodem wypełnień zębowych, potocznie zwanych plombami. Wdychany pod wysokim ciśnieniem tlen może wykazywać właściwości toksyczne.

Czasowo niewyraźne widzenie, które zazwyczaj ustępuje w ciągu dwóch do czterech tygodni, może być spowodowane poprzez obrzęk soczewki. Istnieją doniesienia, jakoby pod wpływem tlenoterapii hiperbarycznej mogła postępowaą istniejąca zaćma. Rzadko notowanym efektem ubocznym terapii jest ślepota wtórna spowodowana zapaleniem nerwu wzrokowego.

Przykre doznania i niebezpieczeństwa możliwe w trakcie trwania seansu :

Pacjent wewnątrz komory może odczuwać dyskomfort w uszach gdy wystąpi róznica ciśnień między jego uchem środkowym i atmosferą komory. Gdy ciśnienie wzrasta, komora może się nagrzewać i wewnątrz komory może tworzyć się para wodna.

Zwiększone ciśnienie może również spowodować pęknięcie bębenka ucha, powodując silny ból. W celu zmniejszenia ciśnienia, zawór komory powinien pozostać otwarty, aby umożliwić ujście nadmiaru powietrza z komory.

Gdy ciśnienie spada, w uszach pacjenta może rozlec się pisk, kiedy ciśnienie wewnątrz ucha wyrównuje się z ciśnieniem komory. Szybkość zwiększania i zmniejszania ciśnienia może być dostosowana do potrzeb każdego pacjenta.

Protokół tlenoterapii hiperbarycznej

Zabiegi z użyciem komory ciśnieniowej konstrukcji elastycznej oraz powietrza o podwyższonej zawartości tlenu (do 96%), mogą byą wykonywane w warunkach domowych przez samego pacjenta lub z udziałem jego bliskich lub terapeutów, po odpowiednim przeszkoleniu i według z góry ustalonego protokołu.

Typowy protokół tlenoterapii hiperbarycznej polega na minimum czterdziestogodzinnej serii zabiegów z 21% tlenu (bez maski tlenowej) lub do 96% (z maską) na poziomie 1.3 ATA lub 1.5 ATA z użyciem komory ciśnieniowej konstrukcji elastycznej.

Tego typu terapia jest możliwa w warunkach domowych, pod warunkiem posiadania odpowiedniego sprzętu. Każdy zabieg trwa od jednej do dwóch godzin. Serie można ponawiaą z zachowaniem kilkutygodniowych przerw.

Ryzyko toksycznosci tlenu przy użyciu komory ciśnieniowej konstrukcji elastycznej oraz powietrza o podwyższonej zawartości tlenu jest stosunkowo niewielkie. W celu uniknięcia stresu oksydacyjnego, mogącego wystąpią w związku z absorpcją przez organizm zwiększonej dawki tlenu, wskazane jest przyjmowanie podczas trwania terapii substancji przeciwutleniających, takich jak witaminy C, A, E, D, oraz koenzym Q10.